Tridesetogodišnji rat

Ko se rodio 1618. u Nemačkoj, tek bi u tridesetoj godini života saznao šta je to mir. Tridesetogodišnji rat je bio dugotrajan i razoran. U njemu je učestvovala većina evropskih država, a njime se promenio i dotadašnji odnos snaga među njima. Sa jedne strane habzburški car udružio se sa habzburškim kraljem Španije. Među njihovim protivnicima bila je i Francuska, koja je do 1648. postala najmoćnija evropska država.

Uzroci rata

Počeo je kao verski rat. Protestante iz Praga, češke prestonice, razbesneo je odnos katoličkih vlasti prema njima. Pošto se katolički car Ferdinand II oglušio o njihove žalbe, izbacili su guvernere kroz prozore i počeo je ustanak. Protestantski knez Fridrih izabran je za kralja, ali protestanti nisu bili složni, pa ih je Ferdinand porazio u bici na Beloj gori 1620. godine. Time bi se sukobi možda okončali da se nisu umešale i druge države, te je građanski rat prerastao u kontinentalni sukob.

Sukobljene strane

Nemačke protestantske države, zabrinute zbog Ferdinandovih uspeha na početku rata, ubedile su protestantskog kralja Danske Kristijana IV ( vladao je od 1596. do 1648. ) da im pomogne. Kristijan se nadao da ce osvojiti nemačke teritorije, ali je, posle nekoliko pobeda, brzo poražen. Habzburška vojska je harala širom severne Nemačke, pobivši hiljade protestantskih civila. U međuvremenu je jedan drugi protestantski kralj, Gustav II Švedski ( vladao od 1611. do 1632. ), stupio u rat. Kao vojni genije, nikad nije pretrpeo poraz, ali je umro tokom svoje poslednje pobede. 

Mir

Mirovni sporazumi kojima je okončan Tridesetogodišnji rat potpisani su u nekoliko gradova u Vestfaliji, oblasti u Saksoniji, a Francuska i Španija nisu sklopile mir sve do Sporazuma o Pirinejima ( 1659). Vesfalskim sporazumom su nemačke države postale praktično nezavisne od carske vlasti, a katolici i protestanti su dobili jednak status. Njime je potvrđena moć Švedske, Francuske i nezavisne holandske republike, kao i propast Španije.